Wat is mindfulness?

Mindfulness is een gerespecteerde en nieuwe behandelwijze geworden bij het ontwikkelen van mentale gezondheid. Je leert bewuster en milder in het leven te staan. Oefenen is de sleutel. Het is niet makkelijk, wel effectief. Mindfulness training wordt ook wel aandachtstraining genoemd.

Mindfulness is een vaardigheid. En zoals dat gaat met iedere vaardigheid kun je ook de vaardigheid van mindfulness trainen en sterker maken. Het gaat om het herkennen van de zogenaamde gedachtentrein. Deze gedachten zorgen voor piekeren, voor het invullen van meestal negatieve scenario 's, voor het oordelen over jezelf of anderen. Dit zorgt voor onrust en vaak voor het gevoel dat het nooit genoeg is.

Mindfulness wil zoveel zeggen als: “Je neemt een moment de rust en tijd om op te merken wat er in je omgaat, zonder daarover te oordelen.” Zo kun je ruimte scheppen en toelaten dat je er als mens mag zijn, zonder voorwaarden. Het brengt rust in je systeem.

Neem contact op

Mindfulness gaat over het bewust worden van (veelal onbewuste) patronen. Door deze te (h)erkennen kun je hier anders op leren reageren waardoor je meer vrijheid creëert in je denken, doen en voelen.

"Je gaat het pas zien als je het doorhebt." Deze uitspraak is zeer van toepassing op de vaardigheid van mindfulness.

Wetenschappelijk onderzoek aan het menselijk brein heeft aangetoond dat er al na 30 dagen resultaten worden geboekt door van mindfulness een gewoonte te maken. De volgende resultaten kunnen onder andere geboekt worden door je een paar minuten per dag bewust te zijn van wat je doet, denkt en voelt:

Verhoogde concentratie
Verbeterde alertheid en reactievermogen
Meer empathie
Beter kunnen reguleren van emoties
Sterke afname van angsten en depressies

Piekeren, angst, neerslachtigheid, onrust en allerlei andere klachten worden veroorzaakt doordat we ons laten meeslepen door onze eigen gedachten, waarin verleden en toekomst centraal staan. Ons gedrag wordt daarbij bepaald door onze onbewuste conditioneringen en automatische patronen.

Jon Kabat-Zinn, de ontwikkelaar van Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR), heeft deze training ontwikkeld om mensen te helpen met het omgaan met de uitdagingen in het leven. Tijdens deze training leer je bewust het huidige moment te ervaren en met zachte aandacht te kijken naar dat wat zich aandient in je waarneming.

MBCT is een programma dat de cognitieve therapie combineert met op mindfulness gebaseerde interventies.

Beiden zijn intensieve programma's, waarin je een training volgt van 8 weken met wekelijks een bijeenkomst van 2,5 uur. Daarnaast doe je thuis oefeningen en je krijgt opdrachten mee naar huis. Een stiltedag hoort tevens bij de trainingen, waardoor het programma wordt uitgestreken over 8 weken met 9 bijeenkomsten in totaal.

Doordat ik erkend ben door de VMBN en het SMR èn in het bezit ben van een AGB-code zijn er bij sommige zorgverzekeraars mogelijkheden tot een gedeeltelijke vergoeding van de deelnamekosten. Dit dien je zelf te regelen. Werkgevers zijn ook vaak bereid om deze trainingen te vergoeden voor hun werknemers, omdat het goed werkt bij het ontwikkelen van veerkracht en de kans groot is dat er sprake zal zijn van minder uitval binnen hun bedrijf/instelling. Ik hanteer voor werkgevers hetzelfde tarief als voor particulieren.

Mindfulness is eeuwenoud, afkomstig uit het Boeddhisme en het staat voor vriendelijk, liefdevol en opmerkzaam waarnemen, zonder oordeel. De wetenschap heeft zich er ondertussen over ontfermd en is bezig met onderzoeken over de invloed van stress op lichaam en geest en de reductie van deze stress met behulp van mindfulness en meditatie.

Het aantal onderzoeken is de afgelopen 10 jaar enorm gestegen en toont keer op keer aan dat mindfulness helpt voor zowel ‘gezonde’ mensen als mensen met specifieke emotionele klachten. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat er een positief effect is van het programma op psychologisch en lichamelijk functioneren, onder andere op de volgende gebieden:

een verbeterd reactievermogen en verhoogde concentratie
toenemend empathisch vermogen
afnemende kans op burn-out
significante afname van angst en depressie
gunstige effecten voor mensen met verslaving
afname van chronische pijn
verbetering van algehele levenskwaliteit bij kankerpatiënten
betere emotieregulatie
afnemende kans op een terugval bij depressie

Er is aangetoond dat mindfulness net zo effectief is als antidepressiva om terugval te voorkomen bij een depressie. De kwaliteit van het leven van miljoenen mensen met depressieve klachten neemt door het leren toepassen van mindfulness toe.

Elke dag een kleine dosis mindfulness heeft al effect. Het hoeft geen levenswerk te worden. Begin gewoon. Het maakt je leven makkelijker.

1. Creëer aandachtsvolle gewoontes

Doe je één van je ochtendactiviteiten met aandacht. Hiermee ontwikkel je het bewust aanwezig zijn in het moment. Het kost je geen extra tijd, dus waarom eigenlijk niet op deze manier opstaan?

2. Ontwikkel een meditatieroutine

Jon Kabat-Zinn start iedere ochtend met 40-60 minuten mindful yoga, waarna hij mediteert. Dit is niet voor iedereen haalbaar, maar je kunt al beginnen met een korte stretch, een aantal yogahoudingen of een meditatie van 5 minuten. Kijk wat haalbaar is in jouw leven en maak hier een dagelijkse gewoonte van.

3. Check in bij jezelf

Neem voordat je je dag begint een moment van aandacht. Hoe voel je je deze ochtend? Hoe voelt je lichaam? Wat is je intentie van de dag? Dit helpt je om de hele dag meer bewust te kunnen zijn. Vervolgens kun je gedurende de dag op verschillende momenten opnieuw bij jezelf inchecken. Ieder uur, 1 keer per dag, of vaker. Ook hier geldt; doe het zoals het bij jou past.